Dawna Dąbrowa

Ostatnio dodane

156 / 253« Pierwsza ‹ Poprzednia 154 155156157 158 Następna ›Ostatnia »

Straż Obywatelska - Dzielnica VI

Zdjęcie grupowe Straży Obywatelskiej z Dzielnicy VI (która to dzielnica?) datowane na 06.01.1915 rok. Leszek Maszczyk wskazuje, że w tle jest prawdopodobnie wejście do Resursy (od strony ul. Kościuszki). Te skosy są rzeczywiście charakterystyczne – czy to jednak jest Resursa?

Wszyscy Strażnicy mają na ramionach opaskę z napisem „Dąbrowa Górnicza”.

Podziękowania dla Muzeum Miejskiego „Sztygarka” za udostępnienie zbiorów.
Więcej
Choinka w Domu Kultury

Choinka dla dzieci w Domu Kultury Huty Dzierżyński na ulicy Paryskiej z Dziadkiem Mrozem. Tematem choinki był „Plan 6-letni”. Pierwsza po lewej stoi Bronisława Piekarczyk, która pracowała w bibliotece w Domu Kultury i występowała w spektaklach tam organizowanych. Jest wymieniona na plakacie przedstawienia organizowanego w Domu Kultury „Romans z Wodewilu” (siostra babci p. Ilony) Na zdjęciu są jeszcze Marianna Sobolewska (pierwsza po prawej) i Antoni Sobolewski (z tyłu). To dziadkowie p. Ilony. Mała dziewczynka z przodu Urszula Sobolewska.

Podziękowania dla p. Ilony Blechy za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Św. Mikołaj czy Dziadek Mróz

Choinka dla dzieci w Domu Kultury Huty Dzierżyński na ulicy Paryskiej z Dziadkiem Mrozem. Tematem choinki był „Plan 6-letni”, na choince papierowe szóstki a dziewczynka po lewej pod choinką ma dużą szóstkę na głowie. To Urszula Sobolewska, mama p. Ilony. Fotografia najprawdopodobniej ze stycznia 1952.

Podziękowania dla p. Ilony Blechy za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Z atelier Piotra Paska

Zdjęcie z autkiem z atelier Piotra Paska – na fotografii Waldemar i Stanisław Grabusińscy.

Podziękowania dla p. Ilony Blechy za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Uczestniczki kursu szycia

Na zdjęciu uczestniczki kursu szycia dla panien – listopad 1926. Pierwsza po prawej siedzi Marianna Grabowska (babcia p. Ilony). Kobiety trzymają magazyny mody podobne do „Magazynu Współczesnego” wydawanego w Dąbrowie.

Uwaga – to zdjęcie nr 2000 udostępnione na www.dawnadabrowa.pl !

Podziękowania dla p. Ilony Blechy za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Wnętrze Kościuszki 18

Na fotografii uwieczniono wnętrze kamienicy przy ulicy Kościuszki 18. Od frontu budynku było wejście dla osób, które korzystały z Komitetu Żywnościowego. Okna z lewej strony wychodziły na wewnętrzne podwórko a z prawej na ulicę Kościuszki. W tej sali funkcjonowało później kino ARS.

Podziękowania dla Muzeum Miejskiego „Sztygarka” za udostępnienie zbiorów.
Więcej
Podwórko przy Kościuszki 18

Podwórko kamienicy przy ulicy Kościuszki 18 (późniejsze kino ARS). Od frontu było wejście dla osób, które korzystały z Komitetu Żywnościowego. Przy wozie (z prawej strony) oraz na rampie widać dwóch mężczyzn z kapturami, które sięgają im dołu pleców – przenosili worki mąki.

Podziękowania dla Muzeum Miejskiego „Sztygarka” za udostępnienie zbiorów.
Więcej
Krawiec Nowak

Reklama z „Rocznika adresowego Królestwa Polskiego – 1902”.

A. Nowak
krawiec
w Dąbrowie Górniczej
Więcej
Sprzedaż węgla - Markus Nower

Reklama z „Rocznika adresowego Królestwa Polskiego – 1900”. Jedyna związana z Dąbrową Górniczą, która została opublikowana na ponad 400 stronach rocznika.

Markus Nower
Hurtowa Sprzedaż
Węgla Kamiennego
w Sosnowcu i Dąbrowie
Adres do depesz: „Nowe-Sosnowice”
Więcej
Karbowski - farbiarnia i pralnia

Reklama z „Rocznika adresowego Królestwa Polskiego – 1902”.

St. Karbowski
Farbiarnia i pralnia chemiczna
Dąbrowa-Górnicza.
Więcej
Komenda w Małpim Gaju

W śródmiejskim parku między ulicami Sobieskiego i Kościuszki funkcjonowała kiedyś komenda milicji.

Podziękowania dla p. Kamila Rakowskiego za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
ul. Królowej Jadwigi 15

Zdjęcie przed dwupiętrowym domem przy ul. Królowej Jadwigi 15, kilkanaście metrów obok bazyliki.

Podziękowania dla p. Kamila Rakowskiego za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
W domu przy bazylice

Zdjęcie przed dwupiętrowym domem przy ul. Królowej Jadwigi 15.

Podziękowania dla p. Kamila Rakowskiego za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Na spacerze w parku Hallera

Jeszcze mało zieleni w tle – można dostrzec fragment PKZ.

Podziękowania dla p. Kamila Rakowskiego za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Wzgórza Gołonoskie

Fragment opracowania pt. „Wycieczki jednodniowe Zagłębia”.

„Wzgórza Gołonoskie. Podobnie jak Dorotka tak Wzgórza Gołonoskie pozwalają na zapoznanie się z dwoma odrębnymi typami krajobrazów: przemysłowym i rolniczym. Obszar przemysłowy robi imponujące wrażenie. Kilkanaście miast zagłębia węglowego zrasta się w jedną całość. Do Gołonoga wiedzie również połączenie kolejowe …”
Więcej
Szlaki kolarskie

Fragment opracowania pt. „Wycieczki jednodniowe Zagłębia”.

Szlaki kolarskie
1. Sosnowiec — Będzin — Dąbrowa Górnicza — Strzemieszyce — Sławków — Maczki — Porąbka — Klimontów — Sosnowiec. Razem ok. 60 km.
2. Sosnowiec — Będzin — Grodziec — Żychcice — Piekary — Świerklaniec — Tąpkowice — Sączów — Góra Siewierska — Będzin — łącznie ok. 30 km.
3. Będzin — Siewierz — Zawiercie — łącznie ok. 35 km. Powrót z Zawiercia koleją.
4. Zawiercie — Ogrodzieniec — Klucze — Olkusz — łącznie ok. 35 km. Dojazd do Zawiercia i powrót z Olkusza koleją.
5. Zawiercie — Włodowice — Jaworznik — Żarki — Myszków — Zawiercie — łącznie ok. 38 km.
6. Będzin — Gołonóg — Łosień — Ogrodzieniec — Zawiercie — łącznie ok. 42 km Powrót z Zawiercia koleją.
7. Zawiercie — Myszków — Koziegłowy — Woźniki — Miasteczko — Tarnowskie Góry — łącznie ok. 47 km. Powrót z Tarnowskich Gór koleją.
Więcej
O Pustyni Błędowskiej

Fragment opracowania pt. „Wycieczki jednodniowe Zagłębia”.

Pustynia Błędowska. Jest to jedyny tego rodzaju obszar nie tylko w Polsce ale w całej środkowej Europie. Tworzy on jakby miniaturową polską Saharę, olbrzymi zbiornik piachów na przestrzeni ok. 8 km długości i od 3—5 km szerokości, położony na granicy woj. krakowskiego i katowickiego na wschód od obszaru przemysłowego. Grubość pokładów na pustyni Błędowskiej wynosi od 20 do 50 m, przeciętna obliczana jest na 40 m.

Wycieczka przez Pustynię Błędowską może się oczywiście odbywać tylko pieszo. Przebycie jednego kilometra wymaga 30 do 45 minut. W dni upalne piasek parzy nawet przez grube podeszwy. Nie zaleca się plażowania na piasku w czasie wycieczki.

Dojazd koleją do stacji Rabsztyn na linii Katowice—Tunel. Od Katowic odległość 56 km, z Sosnowca 48 km, ze Strzemieszyc 35 km. Z Rabsztyna, który jest też miejscowością wycieczkową, należy dojechać autobusem do wsi Klucze, a stamtąd do wschodniego krańca pustyni. Trasa poprzez pustynię, licząc od Rabsztyna do Sławkowa, obejmuje ok. 20 km (Rabsztyn—Klucze 5 km). Ze śląskich terenów przemysłowych najlepiej przyjechać do Rabsztyna wieczorem, w przeddzień świąteczny i jeszcze tego samego dnia udać się do Kluczy. Między osadą Klucze a wielką papiernią tej samej nazwy, w pobliżu pokopalnianego stawku Rudnica, znajduje się gajówka przeznaczona na tymczasowe schronisko. Odległość z Bukowna przez Bolesław do Kluczy wynosi ok. 12 km.

Środkiem Pustyni Błędowskiej przepływa ze wschodu na zachód Biała Przemsza, biorąca początek w lasach koło wsi Grabic przy drodze z Wolbromia do Trzyciąża. Przez piachy wije się ona zwężającą lub rozszerzającą się kotliną, dochodzącą do 30 m głębokości. Na brzegach rzeki rośnie niewielkie pasmo drzew, które wraz w występującymi od czasu do czasu płatami zieleni, tworzy jakby rodzaj oazy pustynnej. Rzeka jest płytka, zimne jej wody płyną wolno po piaszczystym dnie.

W czasie burzy masy piachu poderwane siłą wiatru tworzą duże wiry, przerzucane z miejsca na miejsce. Piach uniesiony w powietrzu przesłania pole widzenia, sypie się w oczy. W gorące dni lata, przy sprzyjających okolicznościach, zdarzają się na piaskach błędowskich tzw. „miraże pustynne”. Wrażenie tego zjawiska jest nadzwyczajne. Przy spojrzeniu na powierzchnię piasków wydaje się, że miejsca między wzniesieniami wypełnione są falującymi toniami wody. Na ich powierzchni odbija się jak w zwierciadle piękna roślinność lub wydmy piaszczyste „z drugiej strony brzegu”. W miarę przybliżania się do złudnego obrazu, zarysy jego stopniowo rozpływają się i zacierają.

Z okolicznych szczytów roztacza się widok na całą Pustynię Błędowską, np. ze wzgórza pod Kluczami (417 m npm). Koło wsi Pomorzany przy drodze Olkusz—Klucze dojrzeć można pustynię ze wzgórza wysokości 441 m. Z północnej strony pustynnych piasków jest wzniesienie koło wsi Chechło (402 m) i koło wsi Błędów (341 m). Brzegi pustyni pokryte są lekko sfalowanymi piaskami, żwirami i okruchami skalnymi. Tu i ówdzie widać słabe ślady roślinności.

Pustynia Błędowska, podobnie jak cała sąsiednia połać kraju, jest gospodarczo związana z zagłębiem węglowym. W ramach Planu 6-letniego połączy ją z kopalniami śląskimi „magistrala piaskowa”, której odcinek oddano do użytku w grudniu 1951 r. Piasek błędowski dowożony tymi liniami, przeznaczony jest na tzw. podsadzkę w kopalniach po wybraniu węgla. Eksploatacja piasku nie umniejszy części pustyni przeznaczonej na rezerwat przyrodniczy. Jest to jedyny w Polsce rezerwat pustynny.
Szczegóły odnośnie Ojcowa i jego okolicy znaleźć można w przewodniku „Wycieczki z Krakowa”, bądź we wspomnianej już „Jurze Krakowskiej”.
Więcej
O Pogorii

Fragment opracowania pt. „Wycieczki jednodniowe Zagłębia”. Specjalne pociągi przywożące mieszkańców regionu?

„Jezioro Pogoria jest jednym z trzech największych jezior zagłębia węglowego. Długość jego wynosi 1,5 km, szerokość 0,8 km. Podobnie jak jezioro Paprocany w pobliżu Tychów słynnych z budowy wspaniałego socjalistycznego miasta górniczego, jest Pogoria sztucznym zbiornikiem powstałym w dużym wykopie piasku. Nazwa jeziora pochodzi od rzeczki, która zasilała je swymi wodami.

Jezioro to położone jest wśród lasów w bezpośrednim sąsiedztwie ośrodków przemysłowych zagłębia węglowego. Od stacji kolejowej w Gołonogu (13 km od Sosnowca) dzieli jezioro niespełna kilometr. Na piaszczystych brzegach liczne naturalne plaże, place do siatkówki i gier sportowych oraz przystań Ośrodka Szkoleniowego Ligi Morskiej, wyposażonego w żaglówki i kajaki. Latem często odbywają się tu zawody żaglowe. Nad jezioro ściągają gromadnie w święta i niedziele mieszkańcy okolicznych miast. Niejednokrotnie notowano frekwencję dochodzącą do 30 tys. osób. W sezonie letnim, w każdy pogodny dzień świąteczny, uruchamiane są do Gołonoga dla udających się na Pogorię specjalne pociągi wycieczkowe z Katowic, Sosnowca i Będzina.”
Więcej
Okolice Dąbrowy Górniczej

Jedna z map opublikowanych w przewodniku „Wycieczki jednodniowe Zagłębia”. Oznaczenia z dąbrowskiego fragmentu: Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Będzin, Czeladź, Grodziec, Psary, Strzemieszyce, Łosień, Okradzionów, Krzykawka, Błędów, Chechło, Biała Przemsza, Mysłowice, Katowice, Góra Siewierska, Kamień, Dobieszowice.

Mapa w wyższej rozdzielczości dostępna tutaj (~2,7MB).
Więcej
Miasta, wsie, koleje wokół Dąbrowy

Jedna z map opublikowanych w przewodniku „Wycieczki jednodniowe Zagłębia”. Oznaczenia z mapy: Tarn. Góry, Świerklaniec, Kozłowa Góra, Radzionków, Piekary, Dąbrowniki, Brzozowice, Bytom, Chorzów, Katowice, Siemianowice, Mysłowice, Niwka, Klimontów, Sosnowiec, Miłobądź, Czeladź, Będzin, Grodziec, Glinice, Wojkowice Komorne, Kamień, Dobieszowice, Psary, Góra Siewierska, Wymysłów, Szemonia, Myszkowice, Sączków, Tąpkowice, Nw. Wieś, Boguchwałowice, Czarna Przemsza, Wojkowice Kościelne, Pogoria, Ząbkowice, Łosień, Gołonóg, Dąbrowa Górnicza, Okradzionów, Strzemieszyce, Sławków, Porąbka, Maczki, Biała Przemsza, Szczakowa, Ciężkowice.

Mapa w wyższej rozdzielczości dostępna tutaj (~2,7MB).
Więcej
Zniszczona synagoga przy ul. Królowej Jadwigi

Artykuł z „Kuriera Porannego” nr 309 z 07.11.1935.

Sosnowiec
ŻAŁOBA WŚRÓD ŻYDÓW W DĄBROWIE Z POWODU PROFANACJI RODAŁÓW
Przed dwoma dniami Dąbrowa poruszona została wiadomością o włamaniu, dokonanem do bóżnicy p. Strzegowskiego, znajdującej się przy ul. Król. Jadwigi 29.

W nocy nie wyśledzeni dotąd sprawcy oderwali zamki przy drzwiach i dostawszy się do środka, zniszczyli urządzenie domu modlitwy. Rodały, jak wiadomo, stanowiące dla żydów świętość, znaleziono podeptane na podłodze, a prócz tego wszelkie przybory domu modlitwy podarte i rozrzucone.

Złodzieje oderwali srebrne przedmioty, które stały się ich łupem. Świadczy to, że włamanie miało cel rabunkowy.

O włamaniu, spostrzeżonem dopiero rano, zawiadomiono natychmiast policję, która prowadzi dochodzenie, jednak dotąd bezskutecznie. Włamanie i kradzież są podobne do tej, jaka miała miejsce w Czeladzi przed kilku miesiącami. Istnieje zatem przypuszczenie, że jest dziełem tych samych sprawców,

W związku z tem rabin dąbrowski wydał polecenie do żydów, modlących się w. tej bóżnicy, wzywając ich do żałoby. W poniedziałek żydzi ci pościli, wstrzymując się w ciągu całego dnia od przyjmowania pokarmów. W Dąbrowie, zwłaszcza wśród żydów, profanacja wywołała niebywałe poruszenie.

P. Wojciech Morawiec dosłał informację: „Nr 29 nosił dom pp. Szarych. Ta posesja miała dom z fasadą na ul. Kr. Jad i zajmowała obszar pomiędzy ul. Kołłątaja (Kościelną) i Traugutta (Bednarską).
Na posesji za domem położona była bożnica. Wejście do niej było od ul. Kołłątaja”.
Więcej
Portret młodzieńca

To dopiero druga fotografia St. Karpensteina udostępniona na www.dawnadabrowa.pl . Zdjęcie zostało naklejone na tekturowy kartonik.

W dolnej części nadruk:
S. Karpenstein
FOTOGRAF
Dąbrowa
(gór.)
Więcej
Kule dla robotników w Dąbrowie

Fragment dokumentu dot. Dąbrowy Górniczej:

Komunistyczna Partja Robotnicza Polski
Sekcja Międzynarodówki Komunistycznej.

Konstytucja burżuazyjna!
Wolność dla burżuazji – kule dla robotników!

ROBOTNICY!
W niedzielę, dn. 29 maja w Dąbrowie Górniczej policja otworzyła ogień karabinowy do górników, zgromadzonych na wiecu przed lokalem Związku. Od salw karabinowych padło siedmiu zabitych, kilkudziesięciu rannych, kilka ofiar boryka się ze śmiercią.

Tej haniebnej zbrodni dopuściły się władze Polski burżuazyjnej, bez żadnej zaczepki ze strony robotników, jedynie, by dać ujście burżuazyjnej nienawiści klasowej do proletarjatu. W chwili morderczej napaści wiec obradował już od kilku godzin w największym spokoju i porządku w sprawie rozpoczętej akcji strejkowej przeciw ściąganiu krzywdzącego podatku od zarobków.

Powodem napaści policji na spokojne zebranie robotnicze była jednogłośna uchwała, piętnująca pepesowskich przywódców związkowych, którzy od początku, za wszelką cenę starali się strejk udaremnić i złamać.
Osławiony Stańczyk, sekretarz Związku Górników z ramienia P.P.S., nie mogąc się wykręcić z uzasadnionych zarzutów wysługiwania się rządowi i burżuazji, musiał zrzec się publicznie kierownictwa i opuścić zgromadzenie, ścigany powszechną wzgardą.

Władze burżuazyjne uczuły się głęboko dotknięte porażką swych pepesowskich pachołków i postanowiły przemówić do robotników językiem otwartej dyktatury burżuazyjnej – kulą i bagnetem. W niesłychanie prowokacyjny sposób policja usiłowała wydrzeć wprost z tłumu i aresztować towarzyszy, którzy przemawiali na wiecu. Gdy ogół zebranych stanął w ich obronie, jak nakazywała godność proletarjacka – padły bez uprzedzenia mordercze salwy…
[…]
Warszawa, 1 czerwca 1921 r.

Udostępnione na podstawie statusu prawnego: domena publiczna, z zasobów Biblioteki Narodowej.
Więcej
Na ostatni szaniec samowładztwa

Treść rewolucyjnego dokumentu z Dąbrowy Górniczej:

Na ostatni szaniec samowładztwa!
Towarzysze, robotnicy, wyjdźcie z fabryk, warsztatów i kopalń! Teraz nie czas pracować na wyzyskiwaczy! Rozpoczęła się w całem państwie otwarta, nieubłagana i ostateczna walka ciemiężonego i wyzyskiwanego ludu z caratem; miliony robotników przystąpiły do wielkiej, świętej pracy: budują gmach wolności politycznej… Na ulicach Warszawy i Łodzi, Petersburga i Moskwy lud kruszy swoje kajdany…
Rewolucya z dniem każdym wzrasta, staje się coraz bardziej niezwyciężoną. Carat dobywa ostatnich sił, ażeby przedłużyć swoje konanie…
Towarzysze, nadszedł czas tak długo oczekiwanego przez nas ostatecznego obrachunku z caratem, nadszedł czas, by na ziemi naszej, przesiąkłej krwią i łzami, pokrytej nieustającym cierpieniem milionowych mas ludu zapanowała swoboda polityczna, nadszedł czas, by z naszych mąk narodził się w Warszawie sejm ludowy!
Towarzysze, robotnicy, porzućcie pracę! Na ulicę robotnicy!
Śmierć caratowi!
Niech żyje rewolucya!
Niech żyje sejm ustawodawczy w Warszawie!
Okręgowy Komitet Robotniczy Zagłębia Dąbrowskiego Polskiej Partyi Socyalistycznej.
Dąbrowa, 30 października 1905

Udostępnione na podstawie statusu prawnego: domena publiczna, z zasobów Biblioteki Narodowej.
Więcej
Przed Hubertusem

Fotografia wykonana przez tzw. Hubertusem przy ulicy Szopena 1. Budynek był siedzibą Wytwórni Strun Muzycznych. Na zdjęciu p. Piotr Sawicz (syn właściciela budynku – p. Mikołaja Sawicza).

Podziękowania dla Jarosława Sawicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Panorama z bloku

Czyżby to była fotografia wykonana z bloku przy ul. Królowej Jadwigi 25? W tle, na linii horyzontu, widać jakby zarys PKZ?

Proszę o kontakt osobę, która przysłała do mnie to zdjęcie.
Więcej
Z bloku przy ul. Królowej Jadwigi 25

Czyżby to była fotografia wykonana z bloku przy ul. Królowej Jadwigi 25? A pierwsza widoczna ulica, tuż przed budowanym pawilonem to ulica Reymonta?

Blok przy ulicy Adamieckiego (lewa część fotografii) wygląda jakby był jeszcze w budowie a na ulicy Królowej Jadwigi, przy Markurym, widać pochód/kondukt?

Proszę o kontakt osobę, która przysłała do mnie to zdjęcie.
Więcej
Widok na Sanktuarium

Fotografia z kościołem pw. świętego Antoniego z Padwy – na pierwszym planie liczne pola uprawne, które dawniej pokrywały Wzgórze Gołonoskie.

Podziękowania dla Jarosława Sawicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Widok z Babiej Ławy

Widok na kościoł pw. świętego Antoniego z Padwy wykonany z Babiej Ławy. Na pierwszym planie widoczna wyraźnie charakterystyczna dla tego miejsca połeć piachu.

Podziękowania dla Jarosława Sawicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Z PKZ w tle

Nietypowe ujęcie z niskim budynkiem w tle, przed PKZ. Fotografi stał po lewej stronie PKZ (od Placu Wolności), w okolicy dzisiejszego pomnika.

Podziękowania dla Jarosława Sawicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej