Wapiennik Bordowicza jest jednym z symboli Strzemieszyc Wielkich. Nigdzie w okolicy nie znajdziemy drugiej tak ciekawej budowli. Czym właściwie jest?

Wapienniki służą, jak sama nazwa wskazuje, do wypalania wapna. Procedura produkcji polega na wrzucaniu od góry, przez specjalny otwór znajdujący się nad piecem wapiennika, a pod kominem, surowca na przemian z paliwem. Surowcem najczęściej był wapień pozyskiwany z pobliskiego kamieniołomu, a paliwem węgiel. Po zakończeniu produkcji w bocznej ścianie pieca po prostu wybijało się otwór aby dostać się do produktu.  Następnie po wybraniu wapna palonego ponownie go murowano i proces rozpoczynał się od nowa. Proces wypalania trwał nawet 20 dni, wliczając w to załadunek, rozładunek, wypalanie i suszenie. Po kilku cyklach należało wymurować całe wnętrze pieca od nowa. Metoda ta była powszechna w Polsce do połowy lat 30-tych. Dopiero w 1932 roku zaczęto stosować do tego celu piece przemysłowe, lecz często na wsiach czy mniejszych miejscowościach wapienniki funkcjonowały jeszcze we wczesnych latach PRL-u – głównie z uwagi na niski koszt transportu i pozyskania surowca.

Wapiennik Bordowicza to konstrukcja złożona z trzech osobnych pieców który każdy został zaopatrzony w wysoki komin. Powstał w dwudziestoleciu międzywojennym z inicjatywy jego właściciela Włodzimierza Bordowicza. Potomkowie rodziny mieszkają do dziś w Strzemieszycach. Co ciekawe nie jest wymieniany w dokumentach Urzędu Górniczego. Wapiennik wraz z kamieniołomem pracowali całorocznie. Surowiec był wykorzystywany do budowy dróg oraz domów. Niegdyś do wapiennika prowadziła pochyła rampa, którą wagonikami wtaczano na górę surowiec. Wokół pieców znajdowały się drewniane ganki na których były ułożone szyny. Od strony Strzemieszyc znajdowała się również drewniana winda przemysłowa,zasilania silnikiem elektrycznym jej kamienne prowadnice są widoczne do dziś. Wapiennik był zasilany linią napowietrzną prowadzoną ze Stremu,który posiadał własny generator. Istniała tam również niegdyś obrotnica dla wagoników.  W wapiennik jest wmurowana tablica pamiątkowa upamiętniająca wypadek śmiertelny z 1931 roku gdy ładunek w windzie urwał się i śmiertelnie przygniótł pracownika.

BOZE BŁOGOSŁAW NAM W PRACY
FUNDATOR
WŁ. BORDOWICZ
ROK 1931.

Wapiennik znajduje się na Górze Bordowicza o wysokości 327 m. n.p. m. Jest to jedno z najwyższych wzniesień w okolicy.  W bezpośredniej bliskości znajduje się jeszcze dawny kamieniołom. Wapień wydobywano w nim przy użyciu materiałów wybuchowych. Nadzór na robotami sprawował Jan Pięta. Wiele lat temu były to gołe wzgórza z których rozpościerał się wspaniały widok na okolicę. Wraz z budową huty wzgórza te zostały zalesione jako pas ochronny dla kombinatu. Jako ciekawostkę można podać iż w kamieniołomie znajduje się jedna z niewielu jaskiń Dąbrowy o nazwie „Jaskinia Dąbrowska (Mysia)”.

Opis z Forum Klimontowa użytkownika Mar

ołożenie: Dąbrowa Górnicza Strzemieszyce Wielkie, woj. Śląskie.
Wysokość otworu: ok. 321m.n.p.m.
Ekspozycja otworu: pionowa.
Długość: 12m.
Głębokość: 6,5m.

Opis Jaskini: Do wnętrza doprowadza w dół wąska 35cm. Szczelina, w której końcówka zwęża się tworząc skrajnie trudny zacisk . Za nim 60cm wysokości salka z niedużymi bocznymi odnogami.
Namulisko: Humusowe z gruzem wapiennym.
Flora: Brak.
Fauna: Ćmy, komary, nietoperze( nocek duży), mysz polna.
Historia Poznania: Jaskinia eksplorowana 07.01.1994r. przez M. Bąka i K. Dyksy ze Speleoklubu Dąbrowa Górnicza. Prace eksploracyjne polegały na poszerzeniu otworu wlotowego i szczeliny wstępnej. Opisana po raz pierwszy w Informatorze Jaskinie Wyżyny nr. 7 w 1995r. Od lutego 1996r. jaskinia systematycznie jest zasypywana śmieciami przez miejscową ludność. Ponowny pomiar i plan wykonali A. i M. Bąka 21. 02.1998r.

Statystyka
1927 rok 1-3 robotników 2500m³ wapienia
1928 rok 4-6 robotników 2000m³ wapienia
I półrocze 1929  5-7 robotników   1000m³ wapienia
II półrocze 1929  4 robotników 1200 ton wapienia
I półrocze 1930  4 robotników 500 ton  wapienia
II półrocze 1930  3 robotników 600  m³ wapienia

Mapy historyczne

Krzysztof Kulik