Kamieniołomy i wapienniki  to dwie gałęzie przemysłu które zawsze szły ze sobą w parze. Są nieodłącznym elementem przemysłu zielonych dzielnic Dąbrowy, a w szczególności Ząbkowic lub Strzemieszyc.  Zakłady o których wiemy nieco więcej zostały opisane w poszczególnych kategoriach w drzewku po lewej.
W tym wątku opiszemy te kamieniołomy i wapienniki o których wiemy na razie za mało by stworzyć dla nich osobny wpis lub dla których nie mamy żadnych zdjęć i innych materiałów.

Strzemieszyce Wielkie

W 1929 roku kamieniołom w Strzemieszycach posiadał Franciszek Jędrzejewski zamieszkały w Kazimierzu Porąbce. Sam sprawował nadzór nad pracami, zatrudniał 22 robotników, a jego wydobycie osiągnęło 5500m3 wapnia.

W 1927 i 1928 roku istniały również kamieniołomy włościańskie ogółu Gminy Strzemieszyce, wykorzystywane do celów budowlanych, o przerobie ok. 500 m3 miesięcznie i 5 odkrywkach.

W księgach w 1922 roku jest wymieniany kamieniołom K. Mazrakiego zatrudniający 16 robotników, w 1930 roku kamieniołom Łuckosia, a w 1939 Zakłady Wapienne „Praca” przy Dąbrowskiej 5.

Poza kamieniołomami w Strzemieszycach została wyszczególniona kopalnia gliny Józefa Stracha, czynna sezonowo, zatrudniająca w 1928 roku 6 ludzi i wyobywająca 100m3 gliny, a w 1929 roku 8 robotników i wydobywająca 1200 m3 gliny oraz odkrywka piasku Józefa Białego.

Błędów

Kamieniołom własności Nadleśnictwa Gołonóg, zlokalizowany koło wsi Wypaleniska, dziś części Błędowa.

Kamieniołom wydobywał wapień za pomocą materiałów wybuchowych, pod nadzorem strzelca górniczego Jana Klicha dla celów budowy okolicznych dróg. Funkcjonował jedynie w okresie maj-listopad 1930 roku, w tym czasie wydobył 2400m3 wapienia przy udziale 5 robotników.

Lokalizacja kamieniołomu

Mapy historyczne

Łosień

W dokumentach w okolicy jest wskazany drugi kamieniołom. Tak jak w przypadku powyższego nadzorcą robót jest Jan Klich i tak samo wapień jest wykorzystywany do celów budowy dróg. Funkcjonował dokładnie rok przed wyżej wspomnianym. Jako właściciel i lokalizację wskazywana jest Gmina Łosień. Czynny był w okresie lipiec-październik 1929 rok i wydobył wówczas 700m3 wapienia przy udziale 4 robotników.Niestety ciężko wskazać o który kamieniołom chodzi – są co najmniej trzy możliwe lokalizacje:
Koło dzisiejszego zbiornika Łosień
Na wzgórzu trybuny Huty
Na terenie Huty

Mapy historyczne

Ząbkowice

Kamieniołom Romana Zarychty i Kryczka w Ząbkowicach – funkcjonował w latach 1928- 1930, wydobywany surowiec był wykorzystywany do budownictwa bez materiałów wybuchowych. Pracowano od kwietnia do listopada.
Statystyka
1928 2 robotników, 1000m3 wapienia
1929 2 robotników, 200 m3 wapienia
1930 rok 2 robotników ,1160 m3 wapienia

Kamieniołom „Aleksandra” – zakład należał do Cyprjana Brodzińskiego, zamieszkałego na ulicy Żelaznej w Dąbrowie Górniczej (dziś Wojska Polskiego, część północna). W kamieniołomie wydobywano dolomit wykorzystując materiały wybuchowe. Surowiec był następnie furmankami dowożony na stację Ząbkowice. Wykorzystywano go do hut żelaznych i, co ciekawe, do budowy Katedry w Katowicach  . W 1927 roku zakład wydobył 3050 ton surowca przy udziale 8-18 robotników, w 1928 roku zakład wydobył 510 ton surowca. Pracowano przez cały rok.

Kamieniołom Wojciecha Gębczyńskiego (Kępczyńskiego) – funkcjonował w Ząbkowicach od lipca do listopada 1929 roku. Wydobywał wapień na potrzeby Huty Bankowej. Surowiec dobierało dwóch robotników, wypracowując urobek w ilości 630 ton. Kamieniołom najprawdopodobniej został zamknięty za nieprzestrzeganie przepisów górniczych.

Kamieniołomy Stanisława Świdy funkcjonowały w Ząbkowicach w latach 1920-1922. Zatrudniały w 1920 42 robotników. Brak bliższych informacji.

Istniały również kamieniołomy Jana Gajdeckiego i Kazimierza Garbolińskiego.

Źródła
Archiwum Państwowe w Katowicach Archiwa Urzędu Górniczego w Dąbrowie Górniczej nr 840 teczki 33, 33A,33B
Książka Adresowo – Reklamowa Zagłębia Dąbrowskiego dla PRZEMYSŁU i HANDLU 1922 rok.