Dawna Dąbrowa

Ostatnio dodane

136 / 253« Pierwsza ‹ Poprzednia 134 135136137 138 Następna ›Ostatnia »

Rewers - Szkoła górnicza

Kolejna niezwykła pocztówka z kolekcji p. Przemysława Woźniaka – awers dostępny tutaj.
Na chwilę obecną to trzecia pocztówka z tej serii, wydanej na przełomie XIX i XX wieku. Kto podejmie się odczytania tekstu?

Podziękowania dla p. Przemysława Woźniaka za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Widok z Dąbrowy - Szkoła górnicza

Kolejna niezwykła pocztówka z kolekcji p. Przemysława Woźniaka – rewers dostępny tutaj.

Widok z Dąbrowy
Szkoła Górnicza

Na chwilę obecną to trzecia pocztówka z tej serii, wydanej na przełomie XIX i XX wieku. Kto podejmie się odczytania napisów?

Podziękowania dla p. Przemysława Woźniaka za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
99 lat historii

Artykuł z „Dębowego Pulsu Miasta” (11.2015), który z przyjemnością mogłem napisać i podzielić się kilkoma informacjami.

Sylwester Dominik – 99 lat historii Dąbrowy Górniczej – czy to dużo?

Czy ten relatywnie niedługi okres (dla porównania: kopalnia Reden powstała 219 lat temu, Huta Cynku „Konstanty” 200 a Huta Bankowa 181 lat temu) pozwolił nam na poznanie miasta? Czy wszystko już wiemy o naszym mieście? Przecież nie mamy kilkusetletniego rynku czy choćby starówki, nie prowadzimy prac archeologicznych na szeroką skalę, nie publikowaliśmy dziesiątek historycznych opracowań… Spotkałem się wielokrotnie z opiniami, że „u nas nie było nic, co byłoby interesujące”.
Już w 1929 roku Marian Kantor Mirski pisał na łamach „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”: „Zagłębie Dąbrowskie pod względem opisów zabytków przeszłości jest dziwnie zaniedbane. Zdawać by się mogło, że poza dymiącymi kominami kopalń, hut i przędzalni, nic tu nie ma godnego uwagi. A przecież tak nie jest”. Spróbuję na łamach najbliższych DPM przybliżyć Państwu kilka dąbrowskich historii, opartych na artykułach z minionych czasopism, mapach, opowieściach mieszkańców. Będzie mowa m.in. o torze motocyklowym, zaginionej bibliotece Sztygarki, poszukiwaniach synagogi, grobowcach, bohaterskich harcerzach, produkcji czołgów, zuchwałych kradzieżach, włoskich jeńcach, operze czy dąbrowskim akcencie twórcy nowojorskiej „statuy wolności”. Nie zabraknie też miejsca na zapomnianych patronów
Pamiętam moje zaskoczenie, kiedy pierwszy raz oglądałem niemiecką mapę miasta z 1940 roku – inny układ ulic (kilka zaplanowanych do budowy), stare kopalnie w centrum miasta, nie istniejące zakłady pracy. W końcu Park Zielona – system ścieżek, fontanna, tzw. Okrąglak (krąg taneczny), Czarna Przemsza przepływająca metry od basenu, stadion! Z analizy innej mapy wynika, że tor motocyklowy był najprawdopodobniej na jego obrzeżu. Na zdjęciu satelitarnym wyróżnia się jeszcze jego kształt – symulacja wskazuje obwód około 0,5 km. Budowa toru motocyklowego na Zielonej wymagała dużego wysiłku organizacyjnego – świetnie to widać na fotografii z 7 marca 1935 roku: mnóstwo ciężkiego sprzętu, karawana ciągnąca kolejne wagoniki. Czy na czas budowy mogła powstać tymczasowa linia kolejowa, po której dowożono kruszywo, łupki i pozostałe materiały budowlane?
Do tej pory można w tym miejscu parku napotkać na fragmenty usypane z łupek ilastych. Póki co nie znalazłem potwierdzenia, że tor został kiedykolwiek ukończony i czy odbywały się na nim jakiekolwiek wyścigi. Może ktoś z Państwa dysponuje takimi informacjami?

Jeszcze mnóstwo informacji wymaga wyjaśnień, miasto wciąż czeka na odkrycie swoich tajemnic… Nowe zapytania rodzą się równie często jak dopasowanie kolejnych puzzli do historycznej układanki, a nić wzajemnych zależności między dąbrowskimi rodzinami, firmami, dawnymi reklamami, budynkami i wydarzeniami wydaje się być coraz mocniejsza. Zapraszam Państwa na www.dawnadabrowa.pl , gdzie prezentuję dąbrowskie archiwalia. Może ktoś z Was dołączy się do tkania historii?
Więcej
Łąka przy ul. Katowickiej

Kiedyś był tu zielony teren, był i staw nazywany Gliniakiem (łowiono tam nawet ryby). Część mieszkańców określa tą przestrzeń jako park. Potem utworzono tutaj parking dla sklepu REAL przy ulicy Katowickiej. W tle widać budynek na Staszicu, gdzie jest Oberża Żar (dawniej Juran). Jego pierwotnym przeznaczeniem były biura dla huty szkła Staszic.

Podziękowania dla Wojciecha Bańskiego za udostęnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Rewers z Granicy

Rewers pocztówki z pozującymi żołnierzami austro-węgierskimi. Pocztówka wysłana 17.05.1917 roku przez:

Karl Teaschar (Tlaschar?)
…
m. Kazimierz
… Postamt Granica
Polen
KAZIMIERZ K.u.K.

Podziękowania dla Rafała Piętki za udostępnienie swojej kolekcji.
Więcej
Żołnierze austro-węgierscy

Pierwsze zdjęcie tego typu wśród kilku tysięcy, które znam, z pozującymi żołnierzami austro-węgierskimi. Pocztówka wysłana 17.05.1917 roku. Z tyłu fotografii, obok bryły kościoła można dostrzec wyraźnie zabudowania klasztoru oraz tunel ze schodami. Rewers niestety mocno nieczytelny.

Podziękowania dla Rafała Piętki za udostępnienie swojej kolekcji.
Więcej
Monolit z kop. Paryż

Artykuł z czasopisma „Ziemia” nr 21 z 23.05.1914.

„Gorączka złota, ujawniająca się oddawna w Zagłębiu naszem w coraz to większych, coraz zachłanniejszych rozmiarach, doprowadza przemysłowców, w lwiej wprawdzie części cudzoziemców, do brutalnego lekceważenia najelementarniejszych kulturalnych aspiracyi społeczeństwa naszego. W krajach Zachodu, posiadających starą, wiekami zdobywaną i uświęcaną kulturę, w krajach, z których głównie rekrutują się więksi przemysłowcy nasi, z pietyzmem ochraniają i konserwują wszelkie zabytki przyrody ojczystej, wszystko — co dla nauki wogóle, a dla krajoznawstwa w szczególności może mieć jakąkolwiek wartość i znaczenie. Mała Szwajcarya na kontynencie przoduje bodaj pod tym względem. Przejawia się w tej ochronie skarbów przyrody oj-czystej, poza podziwem ukrytego w nich piękna, gorące przewszystkiem umiłowanie kraju i nauki, wypływające z najszlachetniejszych pierwiastków natury ludzkiej. U nas dzięki apatyi i bierności społeczeństwa ci sami przedstawiciele narodów o wysokiej kulturze i cywilizacyi zachowują się bezkarnie, tak jak dzika horda najeźdźców.

Świeżo zaszedł fakt, do głębi oburzający miłujących szczerze kraj ludzi. Wiadomo, że Zagłębie Dąbrowskie, choć przedstawia na całej swej przestrzeni część tylko małą wielkiego Zagłębia Śląskiego, wyróżnia się od tego ostatniego zawartością potężnej seryi pokładów węglowych, z których t. zw. pokład „Reden” należy do najgrubszych w Europie. Dosięga on w niektórych miejscowościach (a między innemi na kopalni „Paryż“) 16-20 metrów grubości. Odsłonięcie takiego pokładu wgłąb, choć na nieznacznej tylko przestrzeni przy robotach odkrywkowych górniczych przedstawiało dla nauki a w szczególności dla geologii i krajoznawstwa niezwykłe znaczenie, każdy bowiem z pilniejszych badaczy mógł bezpośrednio przy świetle dziennem, a nie w mrokach kopalni obserwować naturalne zjawisko układu tektonicznego pokładu, jego imponującą grubość i nachylenie, jego wewnętrzną strukturę i uwarstwienie w odsłoniętych przekrojach, gatunek wreszcie i składniki obce zawartego w niem węgla. Taki odsłonięty (jak to widzimy na rycinie) olbrzymi monolit węgla przedstawiał przepiękny w układzie naturalnym, jak gdyby „żywy” okaz muzealny, którym się szczycić mogło Zagłębie i kraj cały. I taki okaz monolit – dzięki obywatelskim pobudkom dawnego zarządu kopalni „Paryż“, pobudkom i uczuciom, idącym w myśl często ujawnionych życzeń uczonych przyrodników, posiadało Zagłębie nasze na odkrywce wspomnianej kopalni „Paryż”. Był to okaz imponujący, którym się wielu zagranicznych uczonych zachwycało, a który był dobrze znany licznym wycieczkom krajoznawczym. Utrwalano go często na kliszy i w rysunku i u stóp jego słuchano poga-danek na temat powstawania węgla.

Aliści podczas tegorocznej zimy nadszedł okres podniesienia się zwykłej gorączki złota w przemyśle węglowym, okres wzmożonej do maksimum intensywności w eksploatacyi węgla i ulubieniec krajoznawców, przepiękny monolit węgla kamiennego, budzący podziw wpośród uczonych Zachodu padł pod kilofami górników. Brutalnie, po barbarzyńsku poszarpano i zniszczono na zawsze niezwykły, wspaniały pomnik martwej przyrody ojczystej, pomnik, jakiego podobnego nie posiada Europa, pomnik uosabiający bogactwo naturalne naszego kraju, pomnik, do którego zachowania, zdawałoby się, ma prawo rościć pretensye całe społeczeństwo nasze. Zniszczono na zawsze jedyny w swoim rodzaju zabytek przyrody!“
Więcej
Monolit z Dąbrowy

Mało wyraźne zdjęcie ale jedyne, które pokazuje skalę tej bryły węgla w dąbrowskiej kopalni Paryż. Przed monolitem, jak również w jego wnętrzu, ustawiło się kilkanaście pozujących osób. Fotografia i artykuł pochodzą z czasopisma „Ziemia” nr 21 z 23.05.1914.

Więcej
Największe miasta w Polsce

Dąbrowa Górnicza w zestawieniu największych miast II Rzeczypospolitej. Żródło: „Obraz Polski dzisiejszej – fakty, cyfry, tablice”.
Więcej
Fochtman na sosnowieckim cmentarzu

Nagrobek wykonany przez dąbrowskiego rzemieślnika, Fochtmana, na cmentarzu w Maczkach.

Podziękowania dla Pawła Ptaka za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Tabliczka linii 27

Bardzo niecodzienna, dąbrowska pamiątka. Informacje od Wojciecha Bańskiego: Ostatni raz korzystano z tego szablonu około 1990 roku, jak malowali numery w świeżo zakupionych Jelczach M11 w Gołonogu.
W tych modelach autobusu nie używano numerów na dyktach, tylko one fabrycznie miały takie „filmy”, chyba płócienne zamontowane w takich kasetach plastikowych. To były Jelcze M11 z zakresu numerów bocznych 2647, 2655, 2659, 2660, 2661, 2666.

Linia 27 dojeżdżała wtedy do Katowic (ul. Kopernika) a potem do ul. Mickiewicza. Linie 27 i 18 to jedne z najstarszych linii autobusowych w Dąbrowie Górniczej.

Podziękowania dla Wojciecha Bańskiego za informację oraz opis.
Więcej
Ulica Ludwika Waryńskiego

Tabliczka ze współczesnej ulicy Związku Orła Białego. Wcześniej nosiła miano ulicy Ludwika Waryńskiego.

Podziękowania dla Daniela Wróblewskiego za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Fragment torowiska w Strzemieszycach

Wycinek planu torowiska z budynkiem strzemieszyckiego dworca oraz charakterystyczny, eliptyczny, dojazd (plik w wyższej rozdzielczości).

Podziękowania dla p. Andrzeja Kontkiewicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Fragment torowiska w Gołonogu

Wycinek planu torowiska z budynkiem gołonoskiego dworca (plik w wyższej rozdzielczości). Moją uwagę przyciągnął m.in. park – ciekawe, czy kiedykolwiek zdążył powstać?

Podziękowania dla p. Andrzeja Kontkiewicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Rzut boczny dworca

Unikalny materiał – projekt bocznej elewacji dworca kolejowego w Gołonogu. Wygląda na to, że zadaszenia było z trzech stron budynku. Napis oznacza: Fasada boczna.

Podziękowania dla p. Andrzeja Kontkiewicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Projekt gołonoskiego dworca

Unikalny materiał – projekt elewacji dworca kolejowego w Gołonogu. Na wieży napis Dąbrowa. Warto zwrócić na misterne, drewniane zdobienia w obrębie dachu. Napis oznacza: Fasada od strony drogi.

Podziękowania dla p. Andrzeja Kontkiewicza za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Koniec kina Uciecha

Jedyny kadr, na którym widać rozbiórkę kina Uciecha w Ząbkowicach. W przybliżeniu można dostrzec czarne wnętrze spalonej sali kinowej.

Podziękowania dla Pawła za udostępnienie prywatnego archiwum.
Więcej
Kadr z lokomotywą

Dawny kadr na rondo w centrum miasta z Pałacem w tle vs 23.12.2015 roku (fot. współczesna Marcin Nowak MMMN, kalibracja: Maciej Śruba). Wersja z aktywnym suwakiem dostępna tutaj a wszystkie dotychczasowe zestawienia Dawna-Nowa tutaj.

Przy okazji miło mi przekazać informację, że jest to materiał z numerem 3500, który udostępniłem na www.dawnadabrowa.pl !
Więcej
Szyby z Ząbkowic dla Fiata 125p

Niezwykła niespodzianka, o której dowiedziałem się dzięki Krzysztofowi Kulikowi. W lewym dolnym rogu ekranu widoczny napis:

ZĄBKOWICE
szyby boczne
samochodu

Materiał udostępniony dzięki uprzejmości Horse Cars – Auto Serwis.
Więcej
ZSMP Zarząd Miejski

Odznaka: ZSMP Zarząd Miejski, Dąbrowa Górnicza.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Godło Ząbkowic

Odznaka z godłem Ząbkowic.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Rajd PTTK Dąbrowa

Odznaka:

30 maj 1976
PTTK Dąbrowa Górn.
Smoleń
Rajd Jurajski Zagłębiaków

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
PTTK Ząbkowice

Odznaka PTTK Ząbkowice.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
KS Unia Strzemieszyce

Odznaka klubu piłkarskiego: KS Unia Strzemieszyce 1921.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Pionier Ujejsce

Odznaka klubu piłkarskiego Pionier Ujejsce.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Godło miasta z górniczym symbolem

Odznaka z godłem Dąbrowy Górniczej z perlikiem i żelazkiem.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Biało-czerwone godło miasta

Odznaka z godłem Dąbrowy Górniczej.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Godło Dąbrowy Górniczej

Odznaka z godłem Dąbrowy Górniczej.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Dni Dąbrowy Górniczej

Odznaka upamiętniająca Dni Dąbrowy Górniczej w 1978 roku.

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej
Ogólnopolski Przegląd Filmowy

Odznaka:

Ogólnopolski Przegląd Amat.
Twórcz. Film.
Dąbrowa Górnicza

Podziękowania dla Grzegorza Skwary za udostępnienie prywatnej kolekcji.
Więcej