Artykuły - Dawna Dąbrowa

Towarzystwo Muzyczne – sprawozdanie

Opis:

Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Muzycznego w Dąbrowie za pierwszy okres jego istnienia od 8|21 października 1900 r. do 19|31 grudnia 1901 r.

Druk. St. Święckiego w Kielcach. 1902.

Od roku 1895 istniały przy Resursie Dąbrowskiej z wiadomością władzy orkiestra i chór amatorski, lecz z powodu braku zatwierdzonej przez Rząd ustawy, nie mogły się należycie rozwijać. Wskutek tego, w końcu 1897 roku był opracowany projekt ustawy „Towarzystwa Muzycznego w Dąbrowie”, który, po podpisaniu go przez 37 osób, jako założycieli, przedstawiony został w dniu 14/26 lutego 1898 przez pp. Stanisława Kontkiewicza i Wiktora Adamieckiego za pośrednictwem Naczelnika powiatu będzińskiego J. W. Naczelnikowi guberni piotrkowskiej z prośbą o zatwierdzenie w drodze właściwej. Projekt ten przesłany został następnie do J. O. Naczelnika Kraju, a stamtąd do Miniseteryum Spraw Wewnętrznych, gdzie, po zrobieniu w nim niektórych zmian, uzyskał zatwierdzenie 17 lutego (1 marca) 1900 r. Urzędowa wiadomość o tem zatwierdzeniu wraz z kopią ustawy była otrzymana w Dąbrowie dnia 2/15 maja 1900 roku. Wobec zbliżającego się lata, w czasie którego działalność towarzyska wogóle słabnie, z powodu wyjazdu wielu osób, założyciele postanowili zorganizowanie Towarzystwa Muzycznego odłożyć do jesieni, tak, że dopiero 1/14 października były rozesłane zawiadomienia o mającem się odbyć pierwszem ogólnem zebraniu.

Zawiadomienia te otrzymali podpisani na projekcie ustawy założyciele, o ile nie opuścili Dąbrowy, oraz wszystkie te osoby, które przyjmowały udział w istniejących przedtem orkiestrze i chórze; w ten sposób i te osoby zostały bez balotowania zaliczone w poczet członków założycieli Towarzystwa. Na pierwsze ogólne zebranie w dniu 8/21 października 1900 roku przybyło 47 osób. Zebranie to0 ustanowiło wysokość wpisowego dla członków na 2 ruble i składki rocznej na 6 rubli, wybrało Zarząd, złożony z siedmiu osób : p. Stanisława Kontkiewicza prezesa, p. Franciszka Koźmina, dyrektora, i pp. Wiktora Adamieckiego, Juliana Hoffmanna, Leona Kalińskiego, Wacława Karnowskiego i Wacława Woszczyńskiego oraz komisyę rewizyjną, złożoną z trzech osób: pp. Mieczysława Grabińskiego, Władysława Jędrzejewskiego i Kazimierza Srokowskiego. Wskutek zrzeczenia się wyboru przez p. Woszczyńskiego, do Zarządu wszedł pierwszy kandydat p. Jerzy Krusser.

Wreszcie zebranie, w uznaniu zasług, położonych przez p. Stanisława Kontkiewicza przy założeniu i zorganizowaniu Towarzystwa, wybrało go jednogłośnie na członka honorowego. Zarząd odbył od czasu swego wybrania do końca 1901 r. 16 posiedzeń; protokularnie zapisanych: pierwsze 9/22 października 1900 r., ostatnie 5/18 Grudnia 1901 r. i oprócz tego miewał często narady w niekompletnym składzie, niezapisywane do protokułu tak, że odliczywszy letnie wakacye, które trwały trzy miesiące, Zarząd zbierał się nie mniej, jak dwa razy na miesiąc.

Na pierwszem posiedzeniu Zarząd rozdzielił między siebie czynności w następujący sposób: obowiązki kasyera wziął na siebie p. Adamiecki, bibliotekarza p. Hoffmann, sekretarza p. Kaznowski, gospodarzy pp. Kaliński i Krusser. Na dalszych posiedzeniach Zarząd zajmował się urządzeniem wewnętrznych spraw Towarzystwa.
Bardzo ważna sprawa lokalu została załatwiona pomyślnie dla Towarzystwa, dzięki uprzejmości Zarządu Resursy Dąbrowskiej, który się zgodził wynajmować Towarzystwu lokal Resursy z całym urządzeniem (między innemi z dwoma fortepianami) oraz z opałem, światłem i usługą, na bardzo wygodnych dla Towarzystwa warunkach, a mianowicie: salę na dole dla lekcyi i mniejszych prób wspólnych za 80 rubli rocznie, począwszy od 19 marca (1 kwietnia) 1901 r.; cały lokal na górze wraz z wielką salą na koncerty (razem z poprzedzającemi go dwiema wielkiemi próbami) i zabawy – za opłatą 15 rubli każdorazowo, a samą salę na górze na próby wspólne bez koncertów – za opłatą 5 rb. każdorazowo.

Wszystkie te opłaty wyniosły w okresie sprawozdawczym bardzo umiarkowaną sumę 145 rubli. Następnie Zarząd określił prawa członków Towarzystwa przy wejściu na koncerty i zabawy, a mianowicie postanowił, że członkowie czynni, o ile biorą udział w występach muzycznych, mają wejście wolne ; członkowie zaś zwyczajni płacą połowę ceny na koncerty i zabawy i prócz tego Towarzystwo wnosi za tych swoich członków, którzy mieszkają w Dąbrowie, a nie są członkami Resursy, połowę opłaty od gości, pobieranej na zasadzie regulaminu, obowiązującego w Resursie.

Wreszcie Zarząd wypracował regulamin dla członków, przygotował etat na pierwszy okres działalności Towarzystwa, proponując przedłużyć go do końca 1901 roku. Drugie ogólne zebranie Towarzystwa odbyło się 11/24 lutego 1901 r. przy udziale 35 członków. Na tem zebraniu był zatwierdzony regulamin dla członków, wypracowany i przedstawiony przez Zarząd, jak również etat na czas od października 1900 r. do końca 1901 roku i byli przyjęci zgodnie z ustawą nowi członkowie Towarzystwa; wreszcie zebranie, zgodnie z propozycyą Zarządu, postanowiło starać się o zmianę niektórych, paragrafów ustawy, które w praktyce okazały się niedogodnymi, i prosić o udzielenie Towarzystwu prawa używania pieczęci , a członkom – odpowiedniego znaku.
W dniu 19 grudnia (1 stycznia) 1902 r. Towarzystwo liczyło 126 członków, a mianowicie: jednego honorowego, 59 czynnych i 66 zwyczajnych; z pomiędzy 59 członków czynnych 18 należało do orkiestry, 22 do chóru męskiego i 19 pań do chóru żeńskiego. Lekcye pod kierownictwem dyrektora p. Koźmina odbywały się regularnie cztery razy na tydzień wieczorami: w poniedziałki i piątki – chór męski, we wtorki orkiestra, w czwartki chór żeński od czasu do czasu, zwykle w czwartki, miewały miejsce próby chóru mieszanego, a przed koncertami – wielkie próby wspólne.

Zajęcia członków czynnych były przerwane w czasie wakacji letnich na przeciąg trzech miesięcy: od 18 czerwca (1 lipca) do 18 września (1 października). W okresie sprawozdawczym Towarzystwo urządziło cztery koncerty publiczne i jedną wieczornicę dla członków czynnych. Pierwszy koncert odbył się 10/23 marca 1901 r. na korzyść Towarzystwa z udziałem orkiestry, chóru męskiego, żeńskiego i mieszanego. Drugi koncert także na korzyść Towarzystwa miał miejsce 19 maja (1 czerwca) 1901 r. i składał się wyłącznie z utworów Stanisława Moniuszko, między którymi szczególniej wyróżnił się bardzo udatnie wykonany połączonemi siłami wszystkich członków czynnych Towarz.: orkiestry, chóru męskiego, mieszanego i solistów większy utwór p. t. „Witolorauda”.
Trzeci koncert benefisowy i kompozytorski dyrektora p. Koźmina odbył się 13/26 października 1901 r. i na nim były wyłącznie wykonane utwory p. Koźmina na orkiestrę, chór męski, żeński i mieszany. Po tym koncercie odbyła się zabawa tańcująca.

Czwarty koncert był urządzony 1/14 Grudnia 1901 r. na korzyść niezamożnych uczniów Szkoły Górniczej w Dąbrowie z udziałem pianistki p. Zofii Naimskiej. Wieczornica dla członków czynnych, połączona ze wspólną kolacyą, odbyła się w wigilię Ś-tej Cecylii, patronki muzyki, t. j. 21 listopada 1901 roku. Z tego sprawozdania o przebiegu działalności Towarzystwa Muzycznego w Dąbrowie na pierwszy okres jego istnienia widać, że Towarzystwo rozwijało się pomyślnie, do czego przyczyniało się zarówno sumienna praca członków czynnych z dyrektorem na czele, jakoteż życzliwość i poparcie mieszkańców Dąbrowy, którzy chętnie uczęszczali na koncerty Towarzystwa, i z pomiędzy których wielu zapisało się, na członków zwyczajnych.

Zarząd ze swojej strony dokładał starań, aby należycie zorganizować i poprowadzić pracę członków czynnych oraz pozyskać jak największą ich liczbę, a także, aby odpowiednim doborem wykonywanych utworów i urozmaiceniem programu koncertów, zachęcić publiczność do najliczniejszego ich odwiedzania.

Towarzystwo Muzyczne w Dąbrowie, zaraz po swojem zawiązaniu się, rozesłało o tem zawiadomienia do innych Towarzystw muzycznych i śpiewaczych w kraju i otrzymało od wszystkich odpowiedzi z propozycyą udzielania sobie wiadomości muzycznej i odwiedzania się nawzajem. Dzięki temu, Towarzystwo otrzymało zaproszenie na koncert inauguracyjny Filharmonii Warszawskiej i na Wieczornicę Lutni Warszawskiej w 15-ą rocznicę jej istnienia, wreszcie na uroczystość otwarcia nowozałożonej Lutni w Częstochowie.

Na tych uroczystościach byli obecni, w imieniu Towarzystwa, dyrektor p. Koźmin i niektórzy członkowie Zarządu.
Nawzajem Towarzystwo przyjmowało na jednym ze swych koncertów, jako gości, kilku przedstawicieli Lutni Częstochowskiej.

Przewodniczący: Stanisław Kontkiewicz
Dyrektor: Franciszek Koźmin
Członkowie Zarządu:
Wiktor Adamiecki
Julian Hoffmann
Leon Kaliński
Wacław Kaznowski
Jerzy Krusser

Spis utworów muzycznych, wykonanych przez Towarzystwo w pierwszym okresie działalności 21/x 1900 — 31/XII 1901 r.
Altenhofer. „Dzwon klasztorny”.
Beethoven. „Hymn do nocy”.
Clark. Wędrowni śpiewacy.
Doppler. „Ilka”-uwertura.
Durrner. „Zarzegnanie burzy”.
Eyken. „Maj siejo blaski”.
Grieg. „Tańce Norweskie”.
Kierulf. „Góry Norweskie”.
Klauer. „Pożegnanie lasu”
Koźmin. Uwer. z opery komicz. „Porwanie Sabin”, Marsz Lutnistów, „W starym sadzie”, „Wiosna”
„Nieusłuchana”, Polonez, Gawot „Wiosna”, „Pierwszy bal” – duet, Oberek, Biały mazur,
Kurpiński. Polonez
Maszyński. „Z okwieconej lipy”
Mendelsohn. „Marsz weselny”, „Różyczka”
Moniuszko Uwertura z op. „Flis”   na orkiestrę, „Pieśń wojenna” na orkiestrę, „Znasz-li ten kraj”,
„Cichy domku”, „Piosnka żołnierza”, Modlitwa, „Wędrowna ptaszyna, „Witolorauda”,    Krakowiak, Uwert. z op. „Parja”, „Piosnka Myśliwska”,
Melodya    ludowa. „Z tamtej strony jezioreczka”
Mozart.    „Andante favori
Sousa.    Marsz amerykański
Wachs. Pavone.