Opis:

„BOHATER i ZWYCIĘZCA” spod Gołonoga…
Nadkomisarz Kozielewski na czele 140 policjantów uzbrojonych w karabiny rozbił wycieczkę TUR-a złożoną z 120 bezbronnych robotników.

W niedzielę dnia 6 kwietnia sekretarjat okręgowy TUR-a zgłosiło do Starostwa w Będzinie zawiadomienie, że około godziny 3 po południu w Domu Ludowym w Ząbkowicach odbędzie się uroczystość TUR, na którą członkowie oddziałów z całego Zagłębia wyruszą czwórkami, bez sztandarów. Dosłowna treść zezwolenia brzmiała:
Starosta Powiatowy w BĘDZINIE.
L. dz. 234.ZR
Będzin, dnia 4 kwietnia 1930 r.
Do Sekretarjatu T. U. R. w Sosnowcu.
W załatwieniu pisma Panów z dnia 2 kwietnia r. b. L. 163/31 zawiadamiam, że Starostwo przyjęło do wiadomości zgłoszenie, o mającej się odbyć dnia 6 kwietnia r.b. wycieczce członków Sekcji Sportowych oddziałów i Organ. Młodz. T. U. R. Zagłębia Dąbrowskiego, ze swych lokali do punktu zbornego w Ząbkowicach Dom Ludowy ok. godziny  5-ej po południu; która to wycieczka odbędzie się bez sztandarów, czwórkami i nie będzie miała charakteru pochodu. Odnośne urzędy P. P. będą powiadomione o powyższem.
Za Starostę Powiatowego
(—.) Lechowski.

Sekretarjat TUR otrzymawszy tego rodzaju zezwolenie dał polecenie oddziałom, aby członków TUR z powiatu Będzińskiego zgrupować w Gołonogu, członków z powiatu Zawierciańskiego zgrupować w Łazach i z tych dwóch punktów, w dwóch grupach lasami, — aby przeszli do Ząbkowic, żeby zmęczone płuca robotnicze w dusznym powietrzu Zagłębia, chociaż przez parę godzin, mogły oddychać leśnem świeżem powietrzem.
Kiedy grupa będzińska ruszyła drogą do lasów w stronę Łośnia, najniespodziewaniej nadjechały cztery ciężarowe auta z policją z najeżonymi bagnetami i pod wodzą p. Nadkomisarza Kozielewskiego, oraz komisarza nieznanego nam z nazwiska, po wyładowaniu z aut policji w liczbie około 140 ludzi — zaatakowało spokojnie idących drogą bezbronnych TURowców.

Kiedy zdumieni tern napadem wycieczkowicze oświadczyli, że przecież mają zezwolenie starostwa na manewrowanie czwórkami, wówczas komisarz policji wyjął szablę i dał rozkaz do ataku, a policjanci kolbami bagnetami zaczęli bić bezbronnych, wypierając ich z szosy na pola w stronę Gołonoga. Pobito kilkunastu uczestników wycieczki, w tern ciężko zbito kolbami 16 letniego chłopca Koniecznego, złamano rękę uderzeniem kolby towarzyszowi Rychlikowi, przecięto bagnetem dłoń towarzyszowi Stachurze, a już w nieludzki sposób zbito towarzysza Lachorzyńskiego, którego dwóch policjantów trzymało za ramiona a trzeci bil go kolbą w plecy, nadkomisarz Kozielewski podobno krzyknął ażeby nie bić, lecz „dziwnie” rozkaz jego u podkomendnych nie znalazł posłuchu, bo policja dalej znęcała się nad bezbronnymi, a komendant z szablą w ręku dalej dowodził oddziałem. Tak rozgromiona grupa Będzińska wycofała się na Dąbrowę, by stamtąd lasami pojedynczo przedzierać się do
Ząbkowic. Wszystkie drogi w lasach na odcinku Gołonóg — Łosień — Ząbkowice obstawiono patrolami, składającymi się ze szpicli i policji, ażeby nie dopuścić robotników do zebrania się.

Po tym „wielkim zwycięstwie” pod Gołonogiem, zostawił pan nadkomisarz duży oddział policji z jednym samochodem w Gołonogu dla obserwacji, a 3 samochody ciężarowe ,naładowane policją zabrał z sobą do Łośnia, gdzie zebrał swoje siły główne, i przy telefonie na posterunku policji w Łośniu, dawał rozkazy, których celem było rozbicie grupy TURowców Zawierciańskich. Niestety, nieudało się gdyż powiadomieni przez kierownictwo wycieczki towarzysze z Zawiercia — zmienili kierunek, zginęli z oczów policji w lasach i od strony wsi Tucznej-Baby w kolumnach czwórkowych wkroczyli do Ząbkowic. Daremnie kilkakrotnie w różne strony z Łośnia wyjeżdżały auta ciężarowe z policją, nigdzie uprzedzonych o zamiarach policji TURowców nie spotkali. Dopiero jak grupa Zawiercka wkraczała do sieni Domu Ludowego w Ząbkowicach, nadjechały z Łośnia „siły główne” policji z p. Kozielewskim, lecz już za późno było na atak.
Natychmiast po rozbiciu oddziału TURa pod Gołonogiem przyjechali do Łośnia towarzysze Dobrowolski, poseł Dubois i poseł Bień i na posterunku policji zastali przy dawaniu rozkazów p. Nadkomisarza Kozielewskiego.
Tow. poseł Bień zarzucił p. Nadkomisarzowi Kozielewskiemu, że policja
zrobiła najzwyklejszą prowokację. TUR miał zezwolenie starosty na wycieczkę a policja wbrew zezwoleniu napadła na bezbronnych ludzi i pobiła ich. Pan Kozielewski tłumaczył, że dlatego policja napadła, że wycieczka szła drogą na Łosień a nie inną… tak jak gdyby w pozwoleniu starostwa były wymienione drogi któremi wolno chodzić wycieczkom i drogi któremi chodzenie wycieczkom jest zabronione…
Tow. Bień kilkakrotnie próbował połączyć się telefonicznie z posterunku w Łośniu z panem Starostą, lecz bezskutecznie, gdyż dziwnie w godzinach pomiędzy 10 a 12 nikt w Starostwie do telefonu nie zgłaszał się.
Zachowanie się pana Nadkomisarza Kozielewskiego przez cały czas rozmowy w Łośniu nasuwała podejrzenie, że „akcję” całą prowadził na własną rękę bez porozumienia się że starostwem.
Warto aby pan Starosta wyjaśnił czy niema tu miejsca samowolne posunięcie pana Kozielewskiego, zrobione dla niewiadomych celów… Utwierdza nas w tern również fakt wydania komunikatu policyjnego do prasy, w którym mówiąc nieprawdę, podaje się do wiadomości publicznej,
że rozprószyło wycieczkę nie stu kilkudziesięciu policjantów lecz tylko 18

Zarzuca się organizatorom, że zrobili wszystko sposobem wojskowym, w postaci manewrów, a więc że była to bojówka socjalistyczna i że po manewrach tych miał się odbyć czy odbył się wykład w Ząbkowicach o taktyce bojowej w walkach ulicznych.

Przeczytaj więcej w Cyfrowej Encyklopedii Dąbrowy Górniczej: Bibliografia - Czasopisma i gazety - Głos Zagłębia Kolekcje, zbiory, prywatne archiwa - Marzena Wiczkowska Bibliografia - Zasoby internetowe - Śląska Biblioteka Cyfrowa Towarzystwa, stowarzyszenia, harcerze - Stowarzyszenia - T.U.R. Kultura - Kina - Uciecha