Historia naszego szpitala sięga XIX wieku. Pacjenci do dziś leczą się w tych samych murach co górnicy kopalni „Paryż” w 1882 roku. Choć z zewnątrz wogóle tego nie widać.

Pierwszą namiastką dąbrowskiego szpitala w połowie XIX wieku były tzw. „koszary” na Redenie, opisane w innym wątku. Były to w zasadzie jedynie wydzielone pomieszczenia w domu zbiorczym dla górników, dlatego nie można tu mówić o prawdziwym szpitalu.
Budowę pierwszego szpitala z prawdziwego zdarzenia rozpoczęto w 1840 roku – była nim dzisiejsza „Sztygarka”. Obiekt dysponował około 50 łóżkami, choć nie można go nadal było nazywać pełnoprawnym szpitalem. Taki stan rzeczy trwał do 1880 roku.

Szpital św. Barbary

Budowa szpitala rozpoczęła się w  1880 roku. Jego fundatorem było Towarzystwo Francusko-Włoskie, które postanowiło wybudować obiekt dla swoich górników z kopalni „Paryż”. Uroczyste otwarcie nastąpiło 15 stycznia 1882 roku. Szpital posiadał 20 łóżek i nosił imię św. Barbary. Jego personel stanowił jeden lekarz, dwóch felczerów i 5 osób obsługi. Zarządzającym w tym szpitalu był Aleksander August Tomasz Fabian, lekarz fabryczny i szpitalny. W późniejszym okresie, po 1908 roku zwiększono liczbę łóżek do 48 w związku z umową z kopalnią „Flora”. Świadczył usługi interny oraz chirurgii.  Szpital powstał na terenie dawnej Karczmie Pod Lwem, która sama stała się mieszkaniem dla personelu. prawdopodobnie jest to właśnie słynna żydowska karczma stojąca przy drodze z Dąbrowy do Będzina. Jego budową, kosztującą ok. 18 tysięcy rubli zajęła się Kasa Bracka. Dopiero w 1898 roku Towarzystwo wykupiło gmach od wyżej wspomnianej. Wcześniej jego utrzymanie i finansowanie leżało na barkach Kasy.  W tym też obiekcie pracował  Szymon Starkiewicz – ważna postać w historii szpitala oraz całego dąbrowskiego lecznictwa. Był on lekarzem społecznikiem który przez wiele lat niósł pomóc najuboższym. Pracę w dąbrowskim szpitalu rozpoczął 19 czerwca 1905 roku. W 1908 roku roku zwiększono liczbę łóżek do 48 w związku z umową z Towarzystwem „Flora” o wspólnym korzystaniu z obiektu. Wówczas personel stanowił internista, felczer, ginekolog, dentysta. Obiekt szpitala św. Barbary stoi do dziś – w jego murach, wielokrotnie przebudowywanych znajduje się oddział Chirurgii Ogólnej.

Szpital Św. Anny
17 lipca 1915 roku gmina oddała do użytku kolejny szpital im. Św. Anny. Znajdował się on u zbiegu ulicy 3 Maja i Górniczej. Posiadał 40 łóżek, sale operacyjną, wodociąg, łazienki. Odegrał dużą rolę podczas epidemii w czasie I wojny światowej jako oddział zakaźny. Przeprowadzano w nim masowe szczepienia przeciwko durowi brzusznemu (1915), cholerze (1916) i ospie (1918). W okresie międzywojennym został wyburzony.

Szpital św. Wincentego

Kolejnym rozdziałem dąbrowskiego lecznictwa było powstanie w 1896 roku na sąsiedniej działce szpitala św. Wincentego. Założone zostało przez inne Towarzystwo Francusko-Włoskie, które było właścicielem Huty Bankowej. Obiekt posiadał 5 sal,  40 łóżek, a personel stanowił 1 lekarz,1 felczer cztery pielęgniarki i 10 osób do obsługi.  Ponadto obiekt posiadał dwie izby dla zakaźne chorych w osobnym budynku. Był to szpital dostępny jedynie dla pracowników zakładu. Od 1907 roku stanowisko chirurga, a następnie właściciela zajmował lekarz, Marian Barlicki. Szpital, tak samo jak św. Barbary, świadczył usługi w zakresie interny oraz chirurgii.W jego architekturze po pierwsze odznaczał się centralny ryzalit dzielący frontową elewację na trzy symetryczne części. Każde z pięter byo oddzielone ozdobnym gzymsem, ponadto pod dachem znajdował się rząd ozdobnych lizen. Drugim ważnym elementem jego bryły były trzy wyniesione klatki schodowe od strony ogrodu. Z boku budynku znajdował się ogromny taras balkonowy. Jego dach wspierał się na wysokich i smukłych kolumnach zakończonych łukiem. Niestety znamy tylko jedno zdjęcie szpitala z tamtych lat.
Budynek tego szpitala również istnieje do dziś  – zachował nawet główne cechy stylowe w postaci wyniesionych klatek schodowych oraz ryzalitu.

Należy tu dodać iż stan dąbrowskiego lecznictwa, mimo posiadania aż trzech szpitali, pozostawiał wiele do życzenia. Pracodawcy skąpili wydatków na opiekę zdrowotną i infrastrukturę. Warunki były tragiczne, personel nie podchodził do pacjentów ze zrozumieniem i współczuciem. Ponadto mało kto był wogóle uprawiony do opieki zdrowotnej.

Okres międzywojenny

Po I wojnie światowej obydwa szpitale zostały przejęte przez Powiatową Kasę Chorych i połączone. W tamtych latach w sumie dysponowano liczbą około stu łóżek.   W byłym szpitalu św. Barbary mieściły się oddziały: chirurgiczny, ginekologiczny i położniczy, kierowane przez doktora Lipskiego, a w byłym szpitalu św. Wincentego utworzono oddział wewnętrzny kierowany kolejno przez doktorów Barlickiego, Kotarskiego i Budzyńskiego. Dawna Karczma dalej pełniła funkcję mieszkalne aż do 1934 roku gdy zorganizowano tam pracownię rentgenowską, laboratorium analityczne i administrację na poddaszu. Ponadto na terenie znajdował się garaż na bryczkę „dyrektorską”, parterowy budynek dla sióstr szarytek ,wraz z dwoma kaplicami, pracujących jako pielęgniarki , prymitywne prosektorium, szereg drewnianych pomieszczeń gospodarczych i parterowy, 7-pokojowy dom dyrektora oddzielony murem od szpitala. Warunki nie poprawiły się znacząco. Woda była jedynie w łazienkach wspólnych dla piętra, w starej Barbarze liczba łóżek wzrosła do 75, a w Wincentym do 100 – bez jakiegokolwiek powiększenia pomieszczeń. Ciasnota wymusiła wyprowadzenie sióstr zakonnych i utworzenie w ich pomieszczeniach oddziału laryngologicznego prowadzonego przez M. Jurkowa i S. Hanasza. W 1934 szpitale przeszły pod Ubezpieczalnię Społeczną w Sosnowcu co wyraźnie poprawiło ich kondycję. Zmieniono również nazwę na Zjednoczony Szpital Ubezpieczalni Społecznej.

Podczas II wojny światowej szpital leczył nie tylko Dąbrowian, lecz również Sosnowiczan. Wynikło to z powodu iż okupant zamknął dostęp do sosnowieckiego szpitala dla Polaków w 1942 roku. Spowodowało to jeszcze większe obciążenie szpitala. W starej Barbarze dodatkowo znalazł się oddział okulistyki oraz przeniesiony laryngologiczny, a w budynku po nim odtąd działał oddział ginekologiczno-położniczy. Pacjentami szpitala bywali żołnierze kampanii wrześniowej, partyzanci, osoby zagrożone wywózką do Niemiec. W tym okresie pracują w naszym szpitalu znani lekarze: Dr M. Trawiański, W. Zahorski, W. Starzewski, Z. Sztaba. Dyrektorem był dr Buhacz

Czasy PRL-u

Po wyzwoleniu dąbrowski szpital dysponował około 288 łóżkami.  W oddziale chirurgicznym znajdowało się ich 75, w wewnętrznym 72, na ginekologiczno-położniczym 60, na laryngologi 30 i na okulistyce 23.  Początkowo prowadziła go nadal Ubezpieczalnia Społeczna w Sosnowcu. W 1950 roku obiekt przejął na krótko Zakład Lecznictwa Przemysłowego, który zmienił jego nazwę na Zjednoczony Szpital Miejski w Dąbrowie Górniczej, a następnie przechodzi w ręce Miejskiej Rady Narodowej. Wskaźnik w ówczesnych latach wynosił 2,5 łóżka na 1000 mieszkańców, co było liczbą stanowczo za małą. Pierwsza poważna modernizacja dąbrowskiego szpitala nastąpiła dopiero w latach 1961-1971. Początkowo planowano jedynie generalny remont,który miał pomóc doraźnie, a docelowo planowano wybudowanie zupełnie nowego obiektu przy ulicy Łańcuckiego. Na ten cel przeznaczono 10 milionów złotych,a przygotowanie projektu zlecono Wojewódzkiemu Biuru Projektów w Katowicach. Zanim jednak budowa się rozpoczęła, okazało się że wskutek cięć finansowych nie ma co liczyć na powstanie zupełnie nowego obiektu. Udało się jednak pozyskać dodatkowe środki finansowe i postanowiono rozszerzyć planowany remont obiektu o nowe elementy.
Głównymi założeniami było połączenie dwóch starych skrzydeł – ś. Barbary i św. Wincentego przewiązkąmieszczącą sale operacyjne, nadbudowanie i modernizację pawilonu św. Wincentego, nadbudowę i adaptacje dawnych pomieszczeń sióstr zakonnych na centralną kotłownię (zamiast trzech, oddzielnych dla każdego pawilonu) wraz z pralnią i prosektorium. Ponadto likwidacja drewnianego baraku i adaptacja  dawnego przedszkola Huty Bankowej na oddział okulistyczny i laryngologiczny. Pozyskane dodatkowe środki pozwoliły na rozszerzenie przebudowy. Zamiast przewiązki powstał 4 piętrowy oddział mieszczący sale operacyjne, 40 łóżkowy oddział, pracownię RTG, laboratorium analityczne, centralny dział przyjęć, pokój przeciwwstrząsowy i dział rehabilitacji. Dawną Barbarę nadbudowano o dodatkowe piętro, wybudowano osobne budynki tlenowni, agregatu prądotwórczego, stacji trafo, lądowisko dla helikoptera a sam teren szpitala rozszerzono o sąsiednie, niezabudowane działki pod park dla pacjentów.

Budowa rozpoczęła się w 1962 roku. Fundusze na remonty zostały pozyskane z środków szpitala, a budowę nowych obiektów z pieniędzy za szkody górnicze. Równocześnie z robotami budowlanymi rozpoczęto szkolenia kadry. Najciekawszym elementem jest założenie Koła Naukowego, w ramach którego lekarze z oddzielnych pawilonów i części miasta poznawali się ze sobą i wymieniali doświadczenia. Zorganizowano również Społeczny Komitet Szpitalny skupiający dyrektorów wszystkich większych zakładów w okolicy. Przebudowy obiektów odbywały się przy pełnym ruchu szpitala.  Aby uzupełnić braki lokalowe przed dokończeniem remontu podzielono istniejący odział chirurgiczny na 35 łóżkowy  oddział urazowo-ortopedyczny i na przychodnię tej specjalności. Oddział wewnętrzny tymczasowo przeniesiono do byłej SP nr 4, a ginekologiczno-położniczy został zlikwidowany na 3 lata. Jako pierwszy nową siedzibę wartą 1 mln zł otrzymał oddział laryngologiczny i okulistyczny, dokładnie 2 lutego 1962 roku. W kolejnych działaniach dobudowano przedłużenie oddziału chirurgicznego. Następnie przez 3 lata do 1966 trwała budowa przewiązki i przebudowa oddziału wewnętrznego. Po ich wybudowaniu tymczasowo na trzecim piętrze swoje miejsce znalazła chirurgia, zwalniając gmach do przebudowy. Tym zakończono etap I.
W etapie II trwała przebudowa chirurgii, próbowano również rozwiązać problemy umieszczenia administracji oraz oddalonej od kompleksu laryngologii. Zamiast przebudowywać stare budynki „Karczmy pod Lwem” i wozowni znaleziono środki na budowę kolejnego, 4 piętrowego pawilonu. W końcu w 1972 roku remont został zakończony. W szpitalu w nowej przewiązce znalazł się centralny dział przyjęć ze stanowiskiem resuscytutacyjnym oraz bezdrzwiowym szybkim ciągiem do sali intensywnej terapii z czterema salami zabiegowymi i pokojem dla anestezjologa i pielęgniarek. W kompleksie umieszczono nowoczesne laboratorium analityczno-chemiczne i zakład radiologi z aparatem XD-12 z przystawką do zdjęć warstwowych i seriografem do badań naczyniowych. Dział rehabilitacji był elementem pionierskim w Zagłębiu, wyposażony w dział fizykoterapii z lampami sollux i kwarcowymi, z aparatami do diatermii oraz do leczenia prądami diadynamicznymi i ultradźwiękami i czterokomorówką. Drugi dział kineterapii posiadał salę gimnastyczną ze stanowiskiem do ćwiczeń bloczkowych, rowerami, poręczami i schodami do nauki chodzenia. Znajdował się tam też dział leczenia parafiną i dział wodolecznictwa z basenem, natryskami, biczami i wanienkami do masażu podwodnego wirowego. W byłej szkole uruchomiono oddział kardiologiczny. W nowo powstałym skrzydle w miejscu karczmy swoje miejsce na parterze znalazły poradnie, na pierwszym piętrze administracja, księgowość i apteka, a  na najwyższych laryngologia i okulistyka.  Dodatkowo w dawnym przedszkolu swoje miejsce znalazła psychiatria. Całości dopełniło zaplecze socjalne – szatnie, sala konferencyjna, biblioteka, stołówka, klub, pokoje rekreacyjne. 

W 1973 roku Szymon Starkiewicz  stał się patronem dąbrowskiego szpitala. Kolejne modernizacje nastąpiły w latach osiemdziesiątych – powstał nowoczesny 156-łóżkowy pawilon internistyczny, pawilon rehabilitacyjny, zmodernizowano zaplecze techniczne oraz większość oddziałów. W ówczesnych czasach szpital miał zawiązaną umowę z KWK „Paryż” oraz Hutą Bankową – wewnątrz znajdowało się 100 tzw. górniczych łóżek. Kolejny etap rozwoju to remont w latach 1997-2000. Powstał wówczas Zakład Diagnostyki Obrazowej i nowy trakt operacyjny. Szpital wyposażono w dwa nowoczesne aparaty rentgenowskie, klimatyzację,  aparaty do znieczulania oraz centralną rozdzielnię gazów medycznych. W lutym 2000 roku, Szpital Miejski im. dr Starkiewicza, otrzymał medyczny certyfikat jakości, jako trzeci w województwie i trzydziesty pierwszy w kraju. 10 lutego 2004 roku otwarto nowy Oddział Rehabilitacji Szpitala Miejskiego. Również w  2004 roku w szpitalu powstała Poradnia Onkologiczna, a we wrześniu 2010 Oddział Onkologii Klinicznej. We wrześniu 2005 roku otworzono nowy Oddziału Kardiologiczno – Angiologiczny – Amerykańska Klinika Serca „Heart of Poland” Sp. z o.

Zagłębiowskie Centrum Onkologii

Kolejną modernizacją było założenie powstania Zagłębiowskiego Centrum Onkologii. Pierwsze porozumienie w tej sprawie zostało podpisane w czerwcu 2011 roku. ZCO powstało na miejscu dawnego parku przy-szpitalnego. Budowa rozpoczęła się w marcu 2013 roku, a zakończyła w 2016. Obiekt składa się z trzech bloków

• Budynek diagnostyczno-zabiegowy  a w nim:
  Zakład Radioterapii,
  Zakład Brachyterapii,
  Pracownia histopatologiczna,
  Przychodnia,
  Zakład Diagnostyki Obrazowej

• Pawilon łóżkowy na ponad 100 łóżek
• Blok operacyjny wraz z Centralną Sterylizatornią.

Źródła: http://www.zco-dg.pl/pl/O_szpitalu/Historia , http://www.dabrowa.pl/dg_sluzba-zdrowia_szpitale.htm,  Czasopismo „Szpitalnictwo polskie” Warszawa wrzesień 1975 nr 19 pt. „Kapitalny remont, rozbudowa i modernizacja szpitala drogą do pełnego zaspokojenia potrzeb ludności” Ryszard Nowak

Lokalizacja

Mapy historyczne(bez ZCO)

Szpital św. Barbary

Szpital św. Wincentego

Krzysztof Kulik